Rolnictwo społeczne w Irlandii - relacja z wyjazdu studyjnego do Irlandii
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie zorganizowało w dniach 22-26 września 2024 r. wyjazd studyjny do Irlandii nt.: „Dobre praktyki funkcjonowania gospodarstw społecznych w sieciach współpracy na przykładzie Social Farming Ireland” realizowany w ramach operacji pn. „Współpraca sieciowa w rolnictwie społecznym” z Planu Operacyjnego KSOW na lata 2024-2025.
W wyjeździe wzięło udział 20 uczestników, przedstawicieli podmiotów zajmujących się tematyką rozwoju rolnictwa społecznego w Polsce – specjaliści i doradcy z Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Centrum Doradztwa Rolniczego oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Celem wyjazdu było zapoznanie z dobrymi praktykami funkcjonowania gospodarstw społecznych w sieciach współpracy na przykładzie Social Farming Ireland. Operacja stanowi kontynuację dotychczasowych działań Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie w zakresie budowania potencjału doradztwa rolniczego do wdrożenia rolnictwa społecznego w Polsce.
W ramach realizacji wyjazdu przeprowadzone zostało spotkanie z przedstawicielem Leitrim Development Company koordynatorem krajowej sieci rolnictwa społecznego w Irlandii Social Farming Ireland. W trakcie wizyty omówiony został system prawno-instytucjonalny i założenia organizacyjne funkcjonowania gospodarstw społecznych w Irlandii. Wizyty w gospodarstwach rolnych prezentowały przykłady funkcjonowania gospodarstw społecznych w Social Farming Irleand świadczących usługi opiekuńcze, pedagogiczne, integracji i włączenia społecznego, wspomagające reedukację, terapię i rehabilitację.
Social Farming Ireland (SFI) to krajowy projekt finansowany przez Departament ds. Rolnictwa, Żywności i Morza (DAFM) oraz Fundusz CEDRA. Jest kierowany przez Leitrim Development Company z siedzibą w Drumshanbo. Co. Leitrim. SFI wspiera rozwój krajowej sieci gospodarstw społecznych we współpracy z innymi lokalnymi firmami: West Limerick Resources Ltd. (południowy-zachód), South West Mayo Development Co. (zachód), Waterford LEADER Partnership Co. (południowy-wschód) i Leitrim Development Co. (granica, środek i wschód), gdzie znajdują się regionalni urzędnicy ds. rozwoju gospodarstw społecznych.
Social Farming Irleand współpracuje z rolnikami zainteresowanymi prowadzeniem usług społecznych dostarczając bezpłatnie wszelkiego rodzaju wsparcia, szkoleń i narzędzi umożliwiających gospodarstwom prowadzenie działalności bezpiecznie i skutecznie. SFI uruchamia i realizuje cały proces organizacji pobytu osób wymagających wsparcia w gospodarstwie społecznym. Organizuje wydarzenia promujące i upowszechniające rolnictwo społeczne na poziomie regionalnym i krajowym, w tym wśród sektora zdrowia i opieki.
Regionalne ośrodki SFI są źródłem wsparcia dla społecznych rolników, podopiecznych, organizacji, członków rodzin i osób ich wspierających we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem farm społecznych. Regionalni specjaliści rozwijają i wdrażają najlepsze praktyki i procedury w zakresie rolnictwa społecznego, które umożliwiają bezpieczne i zrównoważone prowadzenie gospodarstw społecznych.
https://www.socialfarmingireland.ie/
Rolnicy społeczni skupieni w sieci SFI są rozlokowani w całym kraju i oferują uczestnikom wiele różnych aktywności rolniczych. Gospodarstwa te nie są wyspecjalizowane, są to zwykłe gospodarstwa aktywne rolniczo, różniące się znacznie pod względem wielkości i aktywności - od 1 akrowych jednostek ogrodniczych do 7—akrowej farmy mlecznej. Jednak większość z nich to małe lub średnie gospodarstwa, które nie prowadzą intensywnej ani wysoce zmechanizowanej działalności. Gospodarstwa zajmują się hodowlą bydła, koni (w tym jeździectwem), owiec, kóz, uprawą ziemi, leśnictwem i innymi. Większość z nich to mieszane gospodarstwa rolne, oferujące szeroki wachlarz potencjalnych zajęć dla uczestników i możliwość zaspokojenia szeregu preferencji i zainteresowań.
Gospodarstwa Social Farming Irleand biorą udział w szczegółowym procesie szkoleniowym w celu zapewnienia wsparcia na swoich farmach. Uczestniczą w programie szkoleniowo-edukacyjnym w zakresie rolnictwa socjalnego w Irlandii, a regionalni specjaliści wspierają organizację pobytu uczestników w gospodarstwach przed i podczas okresu jego trwania.
Rolnictwo społeczne daje możliwość zróżnicowania zdolności do generowania dochodów w gospodarstwie i gospodarce wiejskiej. Źródła finansowania i regulacje dotyczące płatności są bardzo różne, ale istnieją potencjalne możliwości osiągnięcia pewnego poziomu dochodów z działalności społecznej gospodarstwa. Jednak wiele rodzin rolniczych i organizacji angażuje się w rolnictwo społeczne z powodów terapeutycznych i holistycznych, a nie ekonomicznych. Rolnicy zaangażowani w rolnictwo społeczne mówią o własnej zwiększonej świadomości na temat potrzeb i możliwości osób ze szczególnym potrzebami.
Na stronie https://www.socialfarmingireland.ie/our-farms/ można zobaczyć mapę z lokalizacją farm społecznych Social Farmin Irleand.
Jak działa rolnictwo społeczne w Irlandii?
- Uczestnicy zazwyczaj przyjeżdżają do gospodarstwa społecznego na jeden dzień w tygodniu przez okres od ośmiu do dwudziestu czterech tygodni. Gospodarstwa społeczne w Irlandii nie świadczą usług opieki całodobowej dla osób ze specjalnymi potrzebami, do tego dedykowane są społeczności specjalizujące się w świadczeniu usług całodobowej opieki.
- Zazwyczaj w każdym dniu pobytu w gospodarstwie społecznym uczestniczy od dwóch do czterech uczestników. W zależności od potrzeb niektórym towarzyszy personel pomocniczy, podczas gdy inni przyjeżdżają niezależnie.
- Większość rolników oferuje usługi społeczne przez jeden do dwóch dni w tygodniu. Ważne jest, aby gospodarstwo było aktywnym gospodarstwem rolnym i oferowało różne aktywności rolnicze dostosowane do potrzeb uczestników.
- Social Farming Ireland współpracuje z gospodarstwem społecznym, uczestnikami oraz każdym, kto ich wspiera, aby zorganizować wszystkie aspekty związane z działalnością społeczną gospodarstwa. Rolnicy społeczni otrzymują wynagrodzenie za cenne wsparcie, jakiego udzielają w swoich gospodarstwach, zwykle w wysokości stawki dziennej pokrywającej koszty pobytu uczestnika.
Przykłady aktywności wykonywanych przez uczestników w gospodarstwie społecznym:
- sprawdzanie inwentarza,
- karmienie zwierząt,
- układanie legowisk dla zwierząt,
- sianie nasion, odchwaszczanie lub podlewanie roślin,
- spacerowanie,
- prace na podniesionych grządkach,
- zamiatanie i mycie podwórka,
- rąbanie drewna,
- robienie przetworów,
- spotykanie się z sąsiadami i rodziną,
- robienie zakupów,
- picie herbaty i rozmowy w kuchni rolniczej.
Z usług gospodarstw społecznych korzysta wiele różnych osób, w tym osoby z niepełnosprawnością intelektualną, sensoryczną i fizyczną, osoby z chorobą psychiczną, osoby długotrwale bezrobotne, młodzi ludzie doświadczający wyzwań w życiu, uchodźcy i osoby doświadczające bezdomności lub zmagające się z problemami uzależnień, osoby z demencją i osoby starsze.
Do gospodarstw społecznych kierowane są osoby potrzebujące z rożnych instytucji i organizacji opieki (w tym Health Service Executive - odpowiednik polskiego NFZ) poprzez system Social Farming Irleand zapewniając finansowanie pobytu uczestnika na farmie. Social Farmin Irleand zajmuje się całym procesem organizacji pobytu uczestnika na farmie.
Jak zostać gospodarstwem społecznym w Irlandii?
Chcąc oferować usługi społeczne gospodarstwo musi zgłosić ten fakt w biurze Social Farming Irleand. Wszyscy aspirujący rolnicy społeczni muszą ukończyć trzydniowe szkolenie praktyczne, zapewniane przez Social Farming Ireland. Obejmuje ono elementy online i stacjonarne, a także naukę praktyczną od osób prowadzących farmy społeczne. Jest ono bezpłatne i zwykle planowane raz w roku. W kolejnym etapie regionalny specjalista odwiedza farmę w celu sprawdzenia potencjału społecznego gospodarstwa. Proces rozwoju gospodarstwa społecznego jest następnie kontynuowany z udziałem regionalnych specjalistów i obejmuje kluczowe elementy, takie jak mentoring w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa w gospodarstwie, szkolenie w zakresie analizy ryzyka i zagrożeń, które mogą spowodować obrażenia u ludzi oraz ich zapobiegania oraz weryfikację ubezpieczenia.
Social Farming Ireland zapewnia szeroki zakres usług, które wspierają rozwój rolnictwa społecznego na szczeblu krajowym. Zapewnia szkolenia i wsparcie rozwojowe dla rolników społecznych, współpracuje z opieką zdrowotną, społeczną i innymi organizacjami, aby aktywować miejsca pracy w gospodarstwach w całym kraju i ułatwiać dobre zarządzanie finansowe i operacyjne dla rolnictwa społecznego. Prowadzi również badania nad najlepszymi praktykami i promuje wartości rolnictwa społecznego na szczeblu krajowym.
W latach 2018-2020 w ramach Social Farming Ireland realizowany był międzynarodowy projekt SoEngage finansowany w programu Erasmus+ KA2 Partnerstwo Strategiczne w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego. Partnerami projektu była Polska, Niemcy, Irlandia, Rumunia, Hiszpania i Wielka Brytania. Celem projektu było opracowanie szkoleń wspierających rolników w angażowaniu się w rolnictwo społeczne na rzecz korzyści ekonomicznych i zrównoważonego rozwoju gospodarstwa oraz społeczności wiejskiej. Efekty projektu, również w języku polskim, dostępne są na stronie https://www.soengage.eu/
Autor: Klaudia Kieljan
WIĘCEJ INFORMACJI NA STRONIE: https://cdr.gov.pl/aktualnosci-instytucje/4891-rolnictwo-spoleczne-w-irlandii-relacja-z-wyjazdu-studyjnego-do-irlandii
Galeria
Pliki do pobrania
| Nazwa | Wielkość | Pobierz |
| raport-z-wyjazdu-studyjnego-irlandia.pdf | 4.08 MB |