Przepisy związane z prowadzeniem gospodarstwa agroturystycznego 2024
Agroturystykę zdefiniować można jako świadczenie usług turystycznych przez rolników w ich gospodarstwach. Są to usługi, które obejmują zapewnienie noclegów i wyżywienia, ponadto mogą polegać na spełnianiu dodatkowych świadczeń, takich jak: wypożyczanie sprzętu turystycznego, jazda konna, czy też organizowanie polowań. Agroturystyka, kojarzona powszechnie z terenami wiejskimi i funkcjonującym gospodarstwem rolnym.
Dlatego prowadząc ją, należy nie tylko zadbać o podtrzymywanie wiejskiego charakteru, ale i o jakość usług. Pobyt w gospodarstwie ma dawać turyście poczucie wiejskiej autentyczności, a jednocześnie profesjonalnej obsługi. Przestrzegając prawa, kwatero dawca jest w porządku wobec turystów, których gości pod swoim dachem.
Celem agroturystyki jest wykorzystanie atrakcyjnego krajobrazu wiejskiego i uatrakcyjnienie gościom pobytu, w wyniku zaangażowania ich w codzienne prace i zajęcia w gospodarstwie, w tradycyjnym rzemiośle artystycznym, w obrzędach ludowych czy w przygotowaniu potraw regionalnych, połączonym z wypiekaniem chleba, wyrobem serów lub wędlin. Działalność agroturystyczna prowadzona przez rolnika na terenie należącego do niego gospodarstwa rolniczego uważana jest jako alternatywne do rolnictwa źródło dochodu mieszkańców wsi, które nie podlega rejestracji. Nie wymaga ponadto spełnienia warunków dla organizacji usług turystycznych. Lecz zobowiązana jest do zgłoszenia obiektów noclegowych do ewidencji prowadzonej przez gminę jak i spełnienia określonych warunków technicznych, sanitarnych i przeciwpożarowych.
WPIS DO EWIDENCJI W URZĘDZIE GMINY I MINIMALNE WYMAGANIA STAWIANE GOSPODARSTWOM AGROTURYSTYCZNYM
Pierwszym, podstawowym obowiązkiem właściciela gospodarstwa agroturystycznego, jest dokonanie wpisu do ewidencji w urzędzie gminy, na terenie której znajduje się gospodarstwo.
Jest to ewidencja tzw. „innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie”. Ewidencja jest obowiązkowa i bezpłatna. Dokonując wpisu, kwatero dawca składa dokumenty:
-
wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji obiektów świadczących usługi hotelarskie, niebędących obiektami hotelarskimi oraz pól biwakowych,
-
opis obiektu,
-
deklaracja dotycząca spełniania minimalnych wymagań co do wyposażenia dla obiektów świadczących usługi hotelarskie, niebędących obiektami hotelarskimi oraz dla pól biwakowych:
1. co do wyposażenia,
2. sanitarne,
3. przeciwpożarowe,
4. budowlane.
Wpis do ewidencji innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce położenia gospodarstwa agroturystycznego, to obowiązek każdego kwatero dawcy.
Agroturystyka nie jest działalnością rolniczą. To w konsekwencji oznacza, że do opodatkowania przychodów z tego tytułu zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zwolnienia związane z podatkiem dochodowym i rejestrowaniem działalności gospodarczej nie zwalniają właścicieli gospodarstw agroturystycznych – rolników z dopełnienia pewnych obowiązków i formalności. Rolnicy wynajmujący do 5 pokoi gościnnych powinni spełniać określone warunki, a ich działalność zostać zgłoszona i być okresowo kontrolowana. Wymogi nie są trudne do spełnienia, a formalności ograniczone do minimum.
W tej sytuacji, zapłaty podatku dochodowego w agroturystyce można uniknąć tylko w przypadku, gdy spełnione zostaną takie warunki jak:
- oferta agroturystyczna składa się wyłącznie z usługi wynajmu pokoi gościnnych,
- nocleg znajduje się na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym, którym jest obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu m.in. osoby fizycznej,
- gdy w ofercie jest maksymalnie 5 pokoi gościnnych.
W przypadku, gdy właściciel gospodarstwa nie spełnia powyższych warunków np. dysponuje 6 pokojami gościnnymi bądź planuje w ramach agroturystyki świadczyć turystom dodatkowe, niesklasyfikowane w zwolnieniu usługi to od uzyskiwanych z nich dochodów zapłaci PIT. Przy rozliczaniu takich dochodów można wybrać zarówno:
- skalę podatkową (czyli stawki 18-proc. i 32-proc.),
- podatek liniowy (19-proc.),
- ryczałt ewidencjonowany,
- kartę podatkową.
O zwolnieniu z podatku dochodowego decyduje zatem skala oraz rodzaj świadczonych usług związanych z agroturystyką. Te zasady dotyczą zarówno rolnika, osoby prywatnej jak i przedsiębiorcy.
Dla kolejnej grupy podatników przygotowano możliwość opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych w formie zryczałtowanej, tzn. jako ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub kartę podatkową.
Ponadto poszerzenie oferty o świadczenie dodatkowych usług np. usług SPA czy organizację imprez okolicznościowych lub też wynajem pokoi na inne cele niż wypoczynek powoduje utratę nadmienionych przywilejów oraz konieczność zarejestrowania, opodatkowania i prowadzenia działalności gospodarczej na ogólnych zasadach.
1 lipca 2018 r. zostały ustanowione nowe przepisy dotyczące imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, które mogą mieć wpływ na działalność gospodarstw agroturystycznych .
W związku z wprowadzeniem w życie Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2017. poz. 2361), uległy zmianom niektóre przepisy. Przede wszystkim uchylono część przepisów Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych oraz zmieniono jej tytuł na: Ustawę o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1553).
W świetle Ustawy turysta to osoba podróżująca do innej miejscowości, poza stałym miejscem zamieszkania na okres nieprzekraczający 12 miesięcy, dla której celem podróży nie jest podjęcie stałej pracy w odwiedzanej miejscowości i która korzysta z noclegu przynajmniej jedną noc (art. 3 pkt. 9 Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych).
Natomiast usługi hotelarskie w myśl Ustawy definiowane są jako krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych (art. 3 pkt. 8 Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych).
Za inne obiekty, w których mogą być świadczone usługi hotelarskie, uważa się także wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach rolnych, jeżeli obiekty te spełniają minimalne wymagania (art. 35, pkt. 3 Ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych).
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej (rozdział 1, art. 1, pkt. 1 Ustawy o podatku rolnym).
W myśl przepisów gospodarstwo agroturystyczne jest innym obiektem hotelarskim i musi spełniać minimalne wymagania co do wyposażenia, wymagania sanitarne, przeciwpożarowe oraz inne, które zostały określone w odrębnych przepisach. Ponadto gospodarstwo agroturystyczne podlega obowiązkowemu zgłoszeniu obiektu do ewidencji innych obiektów świadczących usługi hotelarskie, prowadzonej przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na położenie obiektu (art. 8, pkt. 3 Ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych).
Za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną, będącą właścicielem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni użytków rolnych nieprzekraczającej 300 ha, prowadzącą osobiście gospodarstwo rolne, posiadającą kwalifikacje rolnicze, zamieszkałą w gminie, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład tego gospodarstwa (art. 6, pkt. 1 Ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego).
Za działalność rolniczą uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, sadownictwa, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb (rozdział 1, art. 1, pkt. 2 Ustawy o podatku rolnym).
Fundamentalnym uproszczeniem w aspekcie świadczenia usług turystycznych w gospodarstwie rolnym są przepisy Ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Na gruncie tej ustawy przepisów nie stosuje się do:
1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;
2) wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów;
3) wyrobu wina przez producentów wina w rozumieniu art. 2 pkt 23 ustawy z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich (Dz. U. z 2022 r. poz. 24) będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w roku winiarskim wyłącznie z winogron pochodzących z własnych upraw winorośli;
4) działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.2);
5) działalności prowadzonej przez koła gospodyń wiejskich na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. z 2020 r. poz. 553 i 932), które spełniają warunki, o których mowa w art. 24 ust. 1 tej ustawy.
Ustawa o Podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. nie określa wprost działalności agroturystycznej. Zwalnia jednakże z podatku dochodowego środki uzyskane w wyniku wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych zlokalizowanych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5 (art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT).
Działalność nierejestrowa i ogólne zasady opodatkowania
Gdy działalność wykracza poza usługi podlegające zwolnieniu tj. wynajem pokoi, sprzedaż posiłków świadczenie innych usług ściśle związanych z pobytem gości, może nastąpić obowiązek rejestracji działalności jako działalności gospodarczej. W tym wypadku konieczne jest uznane jej za:
- zarobkową działalność nierejestrową,
- zarejestrowaną działalność gospodarczą w dowolnej formie, poza spółką partnerską.
Zasada ta dotyczy również usług agroturystycznych świadczonych przez osoby, które nie są rolnikami bądź gdy usługi te będą wykonywane poza gospodarstwem rolnym.
W sytuacji wymogu rejestracji działalności gospodarczej obowiązek ten obejmuje zgłoszenie działalności jako:
- jednoosobowej działalności gospodarczej,
- spółki cywilnej,
- jednej ze spółek prawa handlowego tj. spółka jawna, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna.
W przypadku chęci założenia bądź prowadzenia działalności gospodarczej związanej z agroturystyką, używa się numerów PKD 55.20.Z – Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania. Sektor ten obejmuje zapewnienie krótkotrwałego zakwaterowania w gospodarstwach wiejskich (agroturystycznych) oraz w kwaterach dla gości, bez obsługi.
W oparciu o art. 5, pkt. 1 Ustawy o Prawie przedsiębiorców, działalności gospodarczej nie stanowi działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Działalność nierejestrową można opodatkować tylko na zasadach ogólnych, czyli na zasadzie opodatkowania uzyskanych dochodów:
- ze stosunku pracy,
- z działalności wykonywanej osobiście, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło,
- z działalności nierejestrowej.
Przy powyższej formie następuje zapłata podatku w wysokości 17% uzyskanego dochodu (do kwoty 85 528 złotych) oraz 32% po przekroczeniu tej kwoty (art. 20 ust. 1ba Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Podatek liniowy wynosi w każdym przypadku, niezależnie od wysokości dochodu – 19%. Jest on zatem korzystny w przypadku osiągania dochodów powyżej kwoty 85 528 zł. Dzięki temu można uniknąć opłacania podatku według drugiego progu skali podatkowej 32% (Rozdział 6, Art. 30c Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych)
Kasa fiskalna
Na mocy poz. 21 załącznika nr 2 do Rozporządzania Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących uchylono konieczność ewidencjonowania przy użyciu kas fiskalnych sprzedaży usług agroturystycznych.
Agroturystyka, niekorzystająca ze zwolnienia podatkowego, jest kwalifikowana jako pozarolnicza działalność gospodarcza. Powoduje to, że jako formę opodatkowania podatnik może wybrać zasady ogólne, podatek liniowy, kartę podatkową lub ryczał ewidencjonowany.
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG VAT I EWIDENCJONOWANIE PRZYCHODÓW
Właściciele gospodarstw agroturystycznych, którzy nie przekroczą limitu rocznego przychodu, są zwolnieni podmiotowo z podatku VAT. Limit ten to kwota 200 tysięcy zł. Po przekroczeniu limitu, bądź w przypadku rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego – kwatero dawcy muszą zarejestrować się jako czynni VAT-owcy. Jeśli właściciele gospodarstw agroturystycznych dużo inwestują w swoją bazę noclegową, warto rozważyć rejestrację. Można bowiem być vat-owcem bez obowiązku rejestrowania działalności gospodarczej.
Pomimo przysługującego zwolnienia z VAT, na kwatero dawcach ciąży obowiązek ewidencjonowania przychodów, narzucony ustawą z dnia 11.03.04 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2017, poz. 2491).
Ewidencja może być prowadzona w zwykłym zeszycie. Aby wykluczyć możliwości zarzutu nierzetelności jej prowadzenia – powinna mieć ponumerowane i ostemplowane czy podpisane strony. Ewidencja ta powinna zawierać przynajmniej:
liczbę porządkową,
datę sprzedaży,
wartość sprzedaży,
wartość sprzedaży narastająco.
Brak dziennej ewidencji podczas kontroli z urzędu skarbowego, może skutkować sankcjami z Ustawy karnej skarbowej. W takim przypadku kwatero dawca traci prawo do zwolnienia z VAT i może zostać na niego nałożony obowiązek uiszczenia podatku VAT od początku prowadzenia działalności.
Prowadzona ewidencja jest przede wszystkim informacją dla właściciela gospodarstwa agroturystycznego o wysokości uzyskanego przychodu.
W rejestrze można dopisywać również inne informacje, jak np. numer dowodu sprzedaży albo informacje o rodzaju transakcji.
Przykładowe zapisy dziennej ewidencji sprzedaży.
Należy pamiętać, że w ramach zwolnienia z podatku dochodowego dla rolników wliczany jest jedynie nocleg i wyżywienie. Wszelkiego rodzaju dodatkowe atrakcje wykazane w ewidencji wymagają rozliczenia się z fiskusem.
L.p. |
Data sprzedaży |
Kwota sprzedaży |
Kwota narastająco od początku roku |
Kwota przychodu narastająco z tytułu działalności nierejestrowej |
Numer dowodu sprzedaży |
Uwagi |
1. |
01.01.2024 r |
200,00 |
200,00 |
– |
1/2024 r |
Noclegi + wyżywienie |
2. |
02.01.2024 r. |
100,00 |
300,00 |
100,00 |
– |
Działalność nierejestrowa (udostępnienie kajaków) |
3. |
03.01.2024 r. |
120,00 |
420,00 |
– |
– |
noclegi |
4. |
05.01.2024 r. |
60,00 |
480,00 |
160,00 |
2/2024 r. |
Działalność nierejestrowa (udostępnienie rowerów) |
Zgłoszenie obiektu do ewidencji innych obiektów świadczących usługi hotelarskie
Usługi hotelarskie w innych obiektach hotelarskich to wynajmowanie:
- przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach agroturystycznych,
- samodzielnych pokoi,
- miejsc noclegowych w: pomieszczeniach wspólnych (salach)/ budynkach stałych/ ośrodkach wczasowych/ ośrodkach szkoleniowo- wypoczynkowych/ domach pracy twórczej/ zakładach uzdrowiskowych,
- pokoi gościnnych/ kwater prywatnych.
Jak już wcześniej wspomniano, w oparciu o przepisy ustawy gospodarstwo agroturystyczne podlega zgłoszeniu do ewidencji innych obiektów świadczących usługi hotelarskie, które prowadzi wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia obiektu (art. 8, pkt. 3 Ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych).
Jeśli rolnik posiada Profil Zaufany ePuap, czynności te może załatwić przez Internet.
Podatek od nieruchomości
Z kierowaniem gospodarstwem agroturystycznym wiąże się również kwestia podatku od nieruchomości. Na mocy art. 1a ust. 2 pkt.2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynajmu turystom pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na obszarach wiejskich przez osoby ze stałym miejscem pobytu w gminie położonej na tym terenie nie uważa się za działalność gospodarczą w rozumieniu tej ustawy co wyklucza nakładanie podatku od nieruchomości. Istotnym ograniczeniem jest jednak warunek posiadania nie więcej niż 5 pokoi przeznaczonych do wynajęcia.
Opłata miejscowa/ klimatyczna
Obecnie funkcjonują dwa rodzaje opłaty klimatycznej: miejscowa i uzdrowiskowa, którą może wprowadzić rada gminy. Kwestię poboru nadmienionej opłaty reguluje Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.
Zgodnie z Art. 17. 1. opłatę miejscową pobiera się od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych:
1) w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w tych celach,
2) w miejscowościach znajdujących się na obszarach, którym nadano status obszaru ochrony uzdrowiskowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych,
– za każdą rozpoczętą dobę pobytu.
Główny Urząd Statystyczny
Zdaniem GUS kwatery agroturystyczne stanowią rodzaj obiektu zakwaterowania turystycznego, na który składają się pokoje i domy mieszkalne oraz przystosowane budynki
Licencje na publiczne odtwarzanie
Udostępnianie gościom odbiorników telewizyjnych i radiowych, organizowanie imprez, w których utwory słowne i muzyczne są publicznie wykonywane i odtwarzane, wymaga wykupienia licencji za korzystanie z praw autorskich na rzecz polskich stowarzyszeń zarządzania prawami autorskimi. Jedną z nich jest ZAIKS.
Podstawą prawną dla ich działalności jest decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 1 lutego 1995 roku wydana na podstawie art. 104 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Na jej mocy w Polsce działa kilkanaście organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, są to: KOPIPOL, REPROPOL, SAiW Copyright Polska, SAWP, SFP, STL, STOART, ZAiKS, ZASP, ZPAF, ZPAP, ZPAV.
W celu wykupienia licencji należy skontaktować się z jedną z nich. Ich adresy są dostępne na rządowej stronie www.prawaautorskie.gov.pl.
gospodarcze (po adaptacji) w gospodarstwach wiejskich (rolnych, hodowlanych, ogrodniczych czy rybackich), będące własnością rolników, wynajmowane turystom na noclegi za opłatą.
Obowiązkiem osób prowadzących gospodarstwo agroturystyczne, które dysponuje ponad 10 miejscami noclegowymi jest składanie co miesiąc sprawozdania o wykorzystaniu turystycznego obiektu noclegowego (KT-1).
Abonament radiowo-telewizyjny
Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005 roku o opłatach abonamentowych oraz Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych informują, że każdy właściciel odbiornika zobowiązany jest do jego rejestracji w ciągu 14 dni od dnia uzyskania oraz do uiszczania comiesięcznych opłat abonamentowych w wyniku jego posiadania.
Obowiązki w zakresie sprawozdawczości statystycznej
Urząd Statystyczny koordynuje ogólnopolskie badania statystyczne turystycznych obiektów noclegowych. Dane pozyskiwane w oparciu o badania statystyczne są wykorzystywane do analiz rynku turystycznego i do działań wspierających rozwój sektora.
Od 2010 roku, do grupy podmiotów objętych badaniem dołączono pokoje gościnne i kwatery prywatne oraz kwatery agroturystyczne.
Wytypowane przez urząd statystyczny gospodarstwo agroturystyczne zostaje poinformowane przez Urząd o obowiązku przekazywania sprawozdań statystycznych na formularzach KT-1 (raz w miesiącu) lub KT-2 (raz w roku) w zależności od tego, jakiemu badaniu podlega.
Formularze statystyczne nie zawierają danych wrażliwych ani finansowych. Wymagają podania informacji o wykorzystaniu obiektu w miesiącu – np. liczby osób korzystających, liczby udzielonych noclegów. Formularze zawierają objaśnienia ułatwiające wypełnienie dokumentu. Dane uzyskane w badaniach są objęte tajemnicą statystyczną i wykorzystywane jedynie do opracowań zbiorczych, zgodnie z art. 10 ustawy o statystyce publicznej z dnia 29 czerwca 1995 roku Dz. U. z 2012, poz. 591.
Właściciele gospodarstw agroturystycznych nie zgłaszają się sami do GUS. To Urząd wybiera gospodarstwa.
Kwatero dawco pamiętaj również o tym że:
Musisz zapłacić za śmieci wytwarzane przez turystów w twoim gospodarstwie, aby poznać zasadę naliczania wysokości stawek skontaktuj się z Wydziałem Gospodarki Komunalnej urzędu gminy, w którym zgłoszone jest twoje gospodarstwo.
W praktyce z punktu widzenia prawa konsumenckiego (Dz. U. 2014 poz. 827) jesteś przedsiębiorcą i masz obowiązki wobec swoich klientów, a im przysługują pewne prawa.
Agroturystyka nie jest nazwą zastrzeżoną, więc teoretycznie możesz ją prowadzić również w mieście. W takiej sytuacji musisz jednak zapłacić podatek dochodowy z tytułu uzyskanych przychodów. Masz w takiej sytuacji możliwość określenia swojej działalności jako najem prywatny i opłacać podatek dochodowy w formie zryczałtowanej na PIT 28.
Odpowiedzialność cywilna
Oferta agroturystyczna bywa bogata, a kwatero dawcy poza zapewnieniem wyżywienia i noclegu często oferują swoim gościom dodatkowe atrakcje – jazdę konną, przejazdy bryczką, powozem, wędkowanie czy jazdę na rowerze. Zdarza się, że podczas tych czynności dochodzi do wypadku i turysta żąda od właściciela rekompensaty. Jedną z możliwości ograniczenia ryzyka związanego z odpowiedzialnością cywilną wobec turystów jest dobrowolne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.
Rolnicy, jako grupa zawodowa, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego. Ubezpieczenie to obejmuje szkody powstałe w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego także u osób trzecich.
Rolnicy prowadzący działalność agroturystyczną posiadają prawną ochronę w razie wypadku, w czasie wykonywania przez turystę prac polowych czy gospodarskich, np. koszenia kosą, mocowania sprzętu uprawowego czy grabienia siana. Jednak w przypadku innych nieszczęśliwych wypadków niezwiązanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, rolnik ubezpieczony w KRUS nie posiada już ochrony prawnej.
Poza tym organ ubezpieczeniowy może dochodzić, czy dana praca lub czynność, podczas której doszło do wypadku, jest bezpośrednio związana z funkcjonowaniem gospodarstwa rolnego. Dlatego też rolnikom – zarówno tym ubezpieczonym w ZUS, jak i tym opłacającym składki w KRUS – którzy prowadzą gospodarstwo agroturystyczne, zaleca się wykupienie dodatkowego ubezpieczenia swojej działalności od odpowiedzialności cywilnej.
Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej
Prowadząc działalność agroturystyczną, rolnicy często oferuj gościom dodatkowe atrakcje, np. możliwość udziału w pracach gospodarskich lub polowych, czy też jazdę konną. Rolnicy jako grupa zawodowa podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego (rozporządzenie Ministra Finansów dnia 30 grudnia 1993 r. (Dz.U. Nr 134, poz. 653). Ubezpieczenie to obejmuje szkody powstałe w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego także u osób trzecich. Jeżeli więc dojdzie do wypadku w czasie wykonywania przez gościa czynności gospodarskich, np. koszenia kosą, rąbania drewna, ubezpieczenie to daje pewną ochronę rolnikowi prowadzącemu działalność agroturystyczną. Niebezpieczeństwo tkwi jednak w szczegółach, organ ubezpieczeniowy może wejść w spór na tle tego, czy dana czynność, w trakcie której doszło do wypadku, jest ściśle związana z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Dlatego też zaleca się rolnikom prowadzącym działalność agroturystyczną zawarcie w ramach dodatkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej tej właśnie działalności zawodowej.
Odpowiedzialność cywilna polega na konieczności ponoszenia skutków majątkowych swojego działania, wyrządzającego innym osobom szkodę. Przyczyn ponoszenia takiej odpowiedzialności cywilnej może być niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, a także wyrządzenie innej osobie szkody czynem niedozwolonym. Sprawę tą reguluje księga trzecia kodeksu cywilnego. Zwykle odpowiedzialność taka przybiera postać odszkodowania – to znaczy sumy odpowiadającej zarówno rzeczywistej wartości poniesionej szkody (np. zniszczonych rzeczy, niepotrzebnych kosztów), jak i utraconych korzyści (np. utracony zarobek).
W gospodarstwach agroturystycznych można wskazać kilka typowych sytuacji, powodujących roszczenia odszkodowawcze: wyrządzenie gościom szkody w związku z niezabezpieczeniem pomieszczeń lub maszyn i spowodowaniem w ten sposób nieszczęśliwego wypadku; odpowiedzialność z tego rodzaju zagrożeń jest częściowo zabezpieczona ubezpieczeniem obowiązkowym OC (odpowiedzialności cywilnej) rolników, ale dotyczy jedynie szkód związanych z działaniem gospodarstwa rolnego, pozostałe zagrożenia, wynikające na przykład ze stanu budynków lub urządzeń rekreacyjnych, należy dodatkowo ubezpieczyć, niebezpieczeństwo związane z organizowaniem zajęć rekreacyjnych, takich jak jazda konna, jazda bryczką, pływanie łódką; zajęcia rekreacyjne może prowadzić jedynie osoba odpowiednio przeszkolona, a zajęcia zorganizowane – np. szkolenie w zakresie jazdy konnej - osoba posiadająca uprawnienia instruktora rekreacji wydane na podstawie przepisów o kulturze fizycznej, niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy ze względu na umówiony z klientem standard usług; klient może domagać się np. obniżenia ceny pobytu, jeżeli nie zapewniono mu umówionych wygód, a jeżeli uchybienie ma charakter istotny, na przykład obiecano pokój z własną łazienką, a oferuje się pokój bez łazienki, klient może nawet od umowy odstąpić, domagając się zwrotu kosztów poniesionych w związku z przyjazdem, podobnie klient, któremu nie zapewniono w ogóle przyrzeczonego pokoju, pomimo przyjętej skutecznie rezerwacji, może domagać się naprawienia szkody obejmującej nie tylko zapłaconą zaliczkę, ale także koszty przyjazdu i powrotu, w niektórych sytuacjach goście mogą dochodzić naprawienia szkody wynikającej z utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych do miejsca zakwaterowania, jakkolwiek odpowiedzialność kwatero dawców w takim przypadku nie jest oczywista – zależy od tego, czy konkretna kwatera zostanie uznana za zakład podobny do hotelu.
RODO- Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych
Ukazane w rozporządzeniu z dnia 27 kwietnia 2016 roku uregulowania powinny być przestrzegane także przez właścicieli i pracowników gospodarstw agroturystycznych. Nie należy pobierać niepotrzebnych danych osobowych od turystów. Istnieje całkowity zakaz kserowania dowodów osobistych oraz pobierania numerów PESEL od gości.
Dane, które można swobodnie przetwarzać to imię, nazwisko oraz adres e-mail. Jednak należy wcześniej poinformować o tym daną osobę.
Wymagania wynikające z przepisów o usługach turystycznych
Zgodnie z art. 35.2. ustawy o usługach turystycznych (ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych, Dz.U. 2004 nr 223 poz. 2268 z późn. zm.) usługi hotelarskie mogą być świadczone również w innych obiektach, jeżeli obiekty te spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia, o których mowa w art. 45 pkt. 4 oraz wymagania określone w ust. 1 pkt. 2. (Do innych obiektów zaliczają się obiekty, w których świadczone są usługi turystyki wiejskiej w tym agroturystyki). Aby świadczyć usługi należy spełnić minimalne wymagania określone w załączniku nr 7 do Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 188, poz.1945).
WYMAGANIA
I. Dla wynajmowania miejsc na ustawienie namiotów i przyczep samochodowych
1.Teren obozowiska wyrównany, suchy, ukształtowany w sposób zapewniający odprowadzenie wód opadowych i uprzątnięty z przedmiotów mogących zagrażać bezpieczeństwu
2.Punkt poboru wody do picia i potrzeb gospodarczych
3.Miejsce wylewania nieczystości płynnych odpowiednio zabezpieczone i oznakowane
4.Pojemnik na śmieci i odpady stałe, regularnie opróżniany
5.Ustęp utrzymywany w czystości
II. Dla wynajmowania miejsc w namiotach, przyczepach mieszkalnych, domkach turystycznych i obiektach prowizorycznych
6.Stanowiska dla namiotów i przyczep mieszkalnych oraz dojścia do stanowisk utwardzone
7.Oświetlenie dojść do stanowisk i obiektów higieniczno-sanitarnych
8.Półka lub stelaż na rzeczy osobiste
9.Oddzielne łóżka lub łóżka polowe dla każdego korzystającego z namiotu, w odległości nie mniejszej niż 30 cm pomiędzy łóżkami
III. Dla wynajmowania miejsc i świadczenia usług w budynkach stałych
10.Ogrzewanie – w całym obiekcie w miesiącach X-IV, temperatura minimum 18oC
11.Instalacja sanitarna: zimna woda przez całą dobę i dostęp do ciepłej wody
12.Maksymalna liczba osób przypadających na jeden w.h.s.*) – 15
13.Wyposażenie podstawowe w.h.s.:
1) natrysk lub wanna
2) umywalka z blatem lub półką i wieszakiem na ręcznik
3) WC
4) lustro z górnym lub bocznym oświetleniem
5) uniwersalne gniazdo elektryczne z osłoną
6) pojemnik na śmieci (niepalny lub trudno palny)
7) dozownik do płynnego mydła i ręczniki papierowe
IV. Dla wynajmowania miejsc noclegowych w pomieszczeniach wspólnych (salach)
14.Powierzchnia sal nie mniejsza niż 2,5 m2 – na jedną osobę (przy łóżkach piętrowych 1,5 m2)
15.Wyposażenie sal sypialnych
1) łóżka jednoosobowe o wymiarach minimum 80×190 cm
2) oddzielne zamykane szafki dla każdej osoby
3) stół
4) krzesła lub taborety (1 na osobę) lub ławy
5) wieszaki na odzież wierzchnią
6) lustro
7) oświetlenie ogólne
16.Dostęp do w.h.s. jak w lp. 12 i 13
V. Dla wynajmowania samodzielnych pokoi
17.Powierzchnia mieszkalna w m2:
1) pokój 1- i 2-osobowy – 6 m2
2) pokój większy niż 2-osobowy – dodatkowo 2 m2 na każdą następną osobę
18.Zestaw wyposażenia meblowego:
1) łóżka jednoosobowe o wymiarach minimum 80×190 cm lub łóżka dwuosobowe o wymiarach minimum 120×190 cm
2) nocny stolik lub półka przy każdym łóżku
3) stół lub stolik
4) krzesło lub taboret (1 na osobę, lecz nie mniej niż 2 na pokój) lub ława
5) wieszak na odzież oraz półka lub stelaż na rzeczy osobiste
19.Pościel dla jednej osoby:
1) kołdra lub dwa koce
2) poduszka
3) poszwa
4) poszewka na poduszkę
5) prześcieradło
20.Oświetlenie – minimum jeden punkt świetlny o mocy 60 W
21.Zasłony okienne zaciemniające
22.Dostęp do w.h.s. jak w lp. 12 i 13
23.Kosz na śmieci niepalny lub trudno palny
Objaśnienia odnośników i skrótów:
1) Dopuszcza się miejsca biwakowania przy szlakach wodnych bez punktu poboru wody do picia.
2) Minimum dwie godziny rano i dwie godziny wieczorem o ustalonych porach.
3) W pomieszczeniach o wysokości co najmniej 2,5 m dopuszcza się łóżka piętrowe – powierzchnia pokoju może zostać zmniejszona o 20% .
*) w.h.s. – węzeł higieniczno-sanitarny.
Wymagania sanitarne
Rejestracja gospodarstwa agroturystycznego w urzędzie gminy wiąże się z kontrolą przedstawiciela powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE).
Kontroli podlegają takie elementy jak:
- posiadanie i dostępność do apteczki pierwszej pomocy,
- dostępność środków higieny tj. papier toaletowy i mydło,
- magazynowanie środków czystości i sprzętu służącego do porządków,
- badanie wody pod kątem przydatności do spożycia,
- postępowanie z odpadami komunalnymi,
- usuwanie ścieków z gospodarstwa,
- dezynfekcja sanitariatów,
- ogólny porządek na terenie obiektu i jego otoczenia,
- posiadanie dokumentacji zdrowotnej pracowników,
- procedura obiegu bielizny pościelowej, jej magazynowania, prania, dezynfekcji.
Wymagania przeciwpożarowe
Wymagania przeciwpożarowe określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
W oparciu o obowiązujące prawo budynek i urządzenia powiązane powinny być projektowane i wykonane tak by ograniczać możliwość powstania pożaru, a w razie jego wystąpienia zapewniać:
– zachowanie nośności konstrukcji przez określony czas;
– ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu wewnątrz budynku;
– ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny przyległe;
– możliwość ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób;
– uwzględnienie bezpieczeństwa ekip ratowniczych.
Wymagania budowlane
W myśl Prawa budowlanego kontrolę budowlaną kwatery agroturystycznej przeprowadzić może wójt lub organy nadzoru budowlanego, które od właściciela wymagać mogą podstawowej dokumentacji potwierdzającej spełnienie przez obiekt minimalnych wymogów budowlanych w postaci:
- decyzji zezwalającej na budowę bądź użytkowanie obiektu,
- w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie obiektu z gospodarczego na turystyczny bądź usługowy – wymaga się decyzji o zmianie użytkowania obiektu,
- w sytuacji, gdy obiekt został zbudowany przed dniem 1 kwietnia 1995 roku, który utracił wymienione dokumenty – wymaga się opinii rzeczoznawcy budowlanego potwierdzającej bezpieczeństwo użytkowania obiektu.
Żywienie
Przepisy prawa nie wprowadzają jednoznacznych i szczegółowych zasad dotyczących żywienia turystów w gospodarstwach agroturystycznych.
Istotne jest by przed rozpoczęciem świadczenia usług żywieniowych zaczerpnąć porady Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego (PPIS) właściwego ze względu na miejsce położenia obiektu i uzyskać informacje na temat szczegółowych wymogów oddziału.
Po zarejestrowaniu zakładu we właściwym PPIS można produkować żywność oraz prowadzić gastronomię w gospodarstwie agroturystycznym. Przy czym zgłoszenie to należy złożyć nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem działalności. Wymagany jest tylko i wyłącznie wpis do rejestru na podstawie wniosku, nie wymaga się otrzymania zatwierdzenia zgłoszenia zakładu przez rozpoczęciem planowanej działalności produkcyjnej.
Bezpieczeństwo żywności i żywienia
Goszcząc i żywiąc gości w kwaterze agroturystycznej przekracza się poza zaspokajanie potrzeb gospodarstwa domowego, dlatego też od 1 maja 2004 roku gospodarstwa agroturystyczne klasyfikowane są jako zakłady żywienia zbiorowego (art. 3 ust. 1 pkt 10 i 11 Ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia).
Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia
Podmioty działające na rynku spożywczym są obowiązane przestrzegać w zakładach wymagań higienicznych określonych w rozporządzeniu nr 852/2004.
Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych, załącznik II - Ogólne wymagania higieny dla wszystkich przedsiębiorstw sektora spożywczego.
Załącznik II Rozporządzenia (WE) nr 852/2004
- wymagania dot. infrastruktury i sprzętu,
- wymagania dotyczące surowców,
- higiena personelu,
- zdrowie personelu,
- szkolenia personelu,
- procedury ochrony przed szkodnikami,
- usuwanie odpadów żywnościowych,
- jakość wody,
- czyszczenie i dezynfekcja sprzętu,
- utrzymywanie łańcucha chłodniczego,
- przechowywanie żywności,
- rozmrażanie żywności,
- obróbka cieplna żywności,
- pakowanie żywności,
- transport żywności.
Zasady GHP i GMP w gospodarstwach agroturystycznych
GHP – Dobra Praktyka Higieniczna - działania, które muszą być podjęte oraz warunki higieniczne, które muszą być spełniane oraz kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zagwarantować bezpieczeństwo żywności.
GMP – Dobra Praktyka Produkcyjna - działania, które muszą być podjęte oraz warunki, które muszą być spełniane, żeby produkcja żywności przebiegała w sposób gwarantujący bezpieczeństwo żywności.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 162.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 2211.
Czytaj więcej na Prawo.pl:
https://www.prawo.pl/biznes/jakie-formalnosci-trzeba-zalatwic-przy-agroturystyce,145218.html