Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS)
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych sprawuje nadzór nad jakością żywności w produkcji i obrocie, w tym żywności wywożonej za granicę, sprowadzanej z zagranicy, a także dokonuje oceny i wydaje świadectwa w zakresie jakości żywności.
Instytucja powołana została do ochrony interesów ekonomicznych konsumentów poprzez wykrywanie zafałszowań żywności, zapobieganie nieuczciwej konkurencji oraz zapewnienie, że
w obrocie znajduje się żywności odpowiedniej jakości (tj. zgodna z obowiązującymi przepisami oraz deklaracją producenta).
Żywność zafałszowana to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany w zakresie oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów finalnych, w szczególności jeżeli:
- dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej,
- w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodne z prawdą,
- w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej.
Przykłady zafałszowań żywności:
- masło, śmietana, ser – użycie nazwy kojarzonej z produktami mlecznymi podczas gdy tłuszcz mleczny zastąpiono olejem roślinnym,
- bułka maślana - użycie nazwy „maślana” podczas gdy w produkcji wyrobu nie użyto masła zastępującą go innym tłuszczem, np. olejem lub margaryną,
- ciasto czekoladowe - użycie określenia „czekoladowe” podczas gdy w produkcji wyrobu nie użyto czekolady zastępując ją innym składnikiem – np. kakao,
- sok / dżem malinowy - użycie w nazwie żywności określenia odnoszącego się do określonego owocu, podczas gdy dominującym składnikiem jest inny owoc (np. aronia),
- ze świeżych surowców - znakowanie z odniesieniem do „świeżych” surowców podczas gdy w procesie produkcji użyto surowców utrwalonych, tj. suszonych lub mrożonych,
- oznaczenie żywności krajem pochodzenia innym niż jej faktyczny kraj pochodzenia.
Inspekcja prowadzi nadzór nad upoważnionymi jednostkami certyfikującymi w rolnictwie ekologicznym oraz nad produkcją ekologiczną.